Wat veroorzaakt de runner’s high?

Ook al heb je hem nooit ervaren, dan heb je er vast over gehoord: de runner’s high. In de jaren 80 ontstond de hypothese dat de high veroorzaakt wordt door endorfines, moleculen met pijnstillende eigenschappen die vrijkomen in je lichaam tijdens het sporten. Qua werking zijn endorfines te vergelijken met morfine (opiaten).

Die hypothese was meteen controversieel. De endorfines werden destijds gemeten in het bloed. Maar komen ze ook terecht in de hersenen om een high in gang te zetten? Inmiddels weten we dat sommige typen endorfines binden aan receptoren in het brein, maar B-endorfine, de bekendste, bijvoorbeeld niet.

Bovendien kwam de wetenschap een tweede kandidaat op het spoor die de runner’s high lijkt te triggeren: anandamide, dat werkt als lichaamseigen cannabis. In m’n boek Alles wat je wilt weten over hardlopen (waarvan deze week de Engelse editie Running Smart verscheen) schreef ik over de neurobiologie achter de high. Nu zijn er nieuwe resultaten!

Lichaamseigen cannabis

In 2015 presenteerden de Duitse onderzoeker Johannes Fuss en zijn collega’s een studie waarin ze de stof anandamide aanwijzen als belangrijk ingrediënt voor de high. Net als endorfine verbetert ook anandamide de gemoedstoestand en speelt het een rol bij pijn en depressie.

In hun studie lieten de onderzoekers muizen rennen in een looprad. Na hun workout vertoonden de beestjes, in vergelijking met hun stilzittende soortgenoten, minder angstig gedrag en waren ze minder gevoelig voor pijn (dat kun je testen met gedragsexperimenten). Kwam dat door anandamide? In een tweede studie kregen de muizen een stof toegediend om endorfine te blokkeren. Er veranderde niks: de muizen waren na hun workout nog steeds relaxter. Maar als anandamide werd uitgeschakeld, bleven de beestjes angstig en gevoelig voor pijn, ook al renden ze urenlang.

De vraag die overbleef: voelden de muizen zich ook gelukzalig? Tja.. Je kan het ze niet vragen.

Euforische mensen

Dezelfde Duitse onderzoeksgroep heeft de test nu herhaald bij mensen. 63 lopers stonden drie kwartier wandelend of rennend op de loopband. Na het rennen voelden ze meer euforie en minder angst dan na hun wandeling. Door hard te lopen steeg bovendien de hoeveelheid anandamide in hun bloed, net als bij de muizen. En net als de muizen kregen de mensen een stof toegediend om de endorfine-receptoren te blokkeren. Het maakte niet uit. Na hun run voelden ze zich nog steeds euforisch en minder gestresst.

Fuss zegt, alweer, dat endorfines waarschijnlijk niet sterk bijdragen aan dat euforische gevoel na een lange run.

Lang niet elke hardloper heeft trouwens ervaring met de runner’s high. Ik heb hem nooit gehad. Tuurlijk, hardlopen geeft me een fijn gevoel, maar euforisch? Zo’n gevoel dat je voor eeuwig door kunt rennen? Mwa…geloof het niet.