Waarom je sterker kan worden zonder dat je spieren groeien

Al jaren probeer ik mijn armen en schouders te trainen. Om die veredelde strootjes wat sterker te maken. En er tegelijkertijd een beetje krachtig uit te zien. Die spierbundels lijken maar mondjesmaat te willen groeien.

Toegegeven, ik ben niet de fanatiekste gewichtheffer. Thuis heb ik gewichten liggen. Liggen, ik pak ze bijna nooit op. De deadliftende, bench pressende dames en heren in het krachthonk van de gym vind ik te intimiderend om me tussen te begeven. Al die aderen die bijna van de biceps afspatten… Liever ga ik ongezien wat met de apparaten in de weer, in de ruimte ernaast. Die lesjes body shape en body balance zouden ook hun vruchten moeten afwerpen. Dat valt dus vies tegen.

Afgelopen week veranderde mijn workoutwereld toen ik over krachttraining las in Hardlopen: biomechanica en inspanningsfysiologie praktisch toegepast. Dit boek, uit 2001, is hét standaardwerk over hardlopen volgens mijn fysiotherapeut. 

Deze zin, vanaf nu mijn lievelingszin, deed het hem:

“Vrouwelijke atleten kunnen een aanzienlijke progressie in kracht vertonen, identiek aan die van mannelijke atleten, zonder daarbij enige mate van hypertrofie te laten zien.”

Hypertrofie is jargon voor de groei van spierweefsel. Jarenlang dachten we dat krachtstoename door training puur komt door een grotere spiermassa te kweken, schrijven auteurs Frans Bosch en Ronald Klomp. Blijkbaar hoeft sterker worden niet altijd samen te gaan met langzaam veranderen in een bodybuilder. 

Waar de krachtstoename dan wel vandaan komt bij die vrouwen? Verbeterde coördinatie, zo las ik gebiologeerd verder. Spierkracht kan ook vooruitgaan door verbeterde coördinatie tussen de spiervezels. Met andere woorden: als spiervezels goed leren samenwerken, kan dezelfde spier er straks meer kracht uitpersen. Die coördinatie opkrikken is een neuraal iets, het gebeurt in de hersenen waar de aansturing van spieren plaatsvindt.

We kunnen dus vooruit gaan in kracht zonder uitpuilende spierbundels te kweken. Verwonderlijk toch? Ik wist dat niet, maar ik ben blij dat ik het nu wel weet. Ik bekijk mijn armspieren nu in een heel ander licht. Ze groeien misschien niet als kolen, maar de spiervezels werken inmiddels vast supergoed samen. Dat kan haast niet anders. De enige andere verklaring is dat ik niet genoeg train. Dat lijkt me niet. Toch? Nou ja, zou ook goed kunnen. 

De coördinatie van je spieren verbetert trouwens het beste door te trainen met gewichten in plaats van apparaten. Als je krachtpatst met behulp van apparaten, dan wordt de beweging die je maakt als het ware gedicteerd door dat apparaat. Als je een gewicht de lucht in zwiept, moeten je armen zelf koers houden en bijsturen. Is goed voor de coördinatie.

‘Kampioen word je onder een halter’. Het is een oude wijsheid in de atletiek. Ik denk dat ik hem nu begrijp.

Afbeelding: Wikimedia Commons/Greg Westfall